Айл гэр дотор сайнтай муутай, алагтай цоогтой асуудал зөндөө бий. Тэглээ гээд өрхийн тэргүүн сайн асуудлаар нь дагнаад, муу асуудлыг нь тэр чигт нь хаяад явж болдоггүй. Яалт ч үгүй шийдэж цэгцэлж байж л дараагийнх руугаа ордог. Нийгэм ч ялгаагүй. Социалист ч байна уу, ардчилсан ч байна уу анархист ч байна уу тухайн нийгмийнхээ хоцрогдсон, ядуу зүдүү, өөрсдөө асуудлаа шийдвэрлэж чадахааргүй хэсгээ чирч, дахин тийм давхрага нэмэгдүүлэхгүйн төлөө анхаарч явдаг. Харин манайд энэ асуудлаасаа нүүр буруулж, хэн ч энэ талаар сөхөж ярихыг огт хүсдэггүй, аль болохоор хөндөхгүй байхыг хичээдэг. Жишээлбэл ийм нэг асуудал хаягдсаар өдийг хүрлээ. Энэ бол дэндүү цөөхөн Монголын минь цөөнгүй хэсгийг эзэлдэг төрөлхийн болон олдмол тархины саажилт, хромсомын өөрчлөлт буюу дауны өвчтэй иргэд түүний гэр бүлийнхэн.
Хэзээ ч эдгэрч босч ирэхгүй, хэзээ ч танд талархахгүй ч тэр хүмүүст тус үнэхээр хэрэгтэй байна. Байнгын эм тариа, асрамж, халамж хэрэгтэй тэдгээр хүмүүсийг гэр бүлийнхэн нь асарч тойлсоор өөрсдөө ч цөхөрч, эдийн засаг, сэтгэл санаа гээд бүх талын уналтанд орсон ч өөрсдийн үр хүүхэд, гэр бүлийн гишүүн болохоор яалтай билээ. Дотроо уйлж, цөхөрч, шаналж яваа тэдний буруу бишээ. Хэдийгээр хүн өөрийн үйлийг өөрөө үүрэх нь үнэн ч хатуухан хувь заяатай эдгээр хүмүүсийг асарч, амьдралаа зориулж яваа нийгмийн тэр л хэсэгт өнөөдөр тусламжийн гар гэж байдаг бол сунгах цаг нь болчихоод байгаа юм биш үү. Нөгөө талаараа энэ асуудал та бидний байхгүй болгохыг хүсдэг ядууралд бодитой нөлөөлж, эрүүл мэндийн салбарын бодлогын доголдлыг илэрхийлж байна. Та бодоод үз дээ. Шинжлэх ухаан хөгжсөн өнөө цагт энэ асуудлыг шийдэх гарц байна уу. Хамтдаа гарц хайцгаая. “Гадаадын оронд” гэж бид ярих дуртай. Тэнд тэгвэл яадгийг сонирхъё.
Ургийн оношилгоо хөгжсөн учраас өнөөдөр гадны орнууд тархины хөгжлийн гажигтай байтугай уруул нь сэтэрхий урагийг ч эрт илрүүлж, цаашид хүн болгох эсэх тал дээр эцэг эхтэй нь зөвлөлддөг гэнэ. Тэгвэл энэ олон эхо оношилгооны эмнэлгүүд энэ эмгэгийг эрт илрүүлж чадахгүй байна уу эсвэл ийм эмгэгтэй ураг тээгчид нь өөрсдөө очиж үйлчлүүлж чадахгүй байна уу. Тэр жирэмсэнг хянаж, хяналтанд байлгадаг анхан шатны нэгжүүд тэгээд яг юу хийдэг юм бэ? Ер нь цаашид бид ийм “хүн ургамал” бий болгоод байх уу эсвэл?
Хүүхэд нь эдгэшгүй өвчтэй, нөхөр нь хаяад явчихсан шаналсан эхэд хаалгаа нээх газар байна уу өнөөдөр. Өвчин нь хүндрээд ирэхийн цагт аль ч эмнэлэг авдаггүй, авсан ч анхаардаггүйн зовлонг тэр эхээс өөр хэн сайн мэдэх вэ? Бид яагаад японд цунами болоход шуугилдаж бөөн юм болдог хэрнээ өөрсдийнхөө нэг хэсгийг ийм хэцүү, уруу дорой амьдарч байхад үл анзаарна вэ? Бид чинь ер нь хэн гээч болчихоо вэ?
